“Er wordt van je gehouden en jij houdt ook van jóu!” Daar stond een ander mens, verbonden met zichzelf én anderen. Ze straalde naar de wereld en de wereld straalde naar haar. Toen kon ze voelen, ervaren, “weten” hoe het is om “gewoon” aanwezig te zijn, vol vertrouwen, sterk en rustig tegelijk. Erop vertrouwend dat ze alles tot haar beschikking heeft voor wat zich nu aandient. Moeiteloos weet en doet wat nodig is.
Dit was een bijzondere ervaring in één van de coachingssessies, waarin we hebben gekeken naar de onderliggende oorzaken van Bianca’s moeite om zich te profileren, terwijl ze toch alles in huis lijkt te hebben om een ongelooflijk succesvolle loopbaan te hebben. Bianca ontdekte hoe haar enneagramtype 4 patronen haar onbewust belemmerden en hoe ze zich vanuit een onbewuste zelfbeschermingsmechanisme uit haar kindertijd zelfs “zelf-sabotteerde”. Pas nu ze weet waarom ze dat doet, kan ze zich losmaken van haar neiging zich kleiner te maken.
De afgelopen tijd mocht ik een aantal mensen met type 4 coachen. Omdat het me zo ontroerde, wil ik er graag iets over delen. Misschien heb je wel een kind of partner met dit patroon, of een collega. Door het mechanisme te begrijpen en er compassie mee te krijgen, kunnen jij en je relaties er hoop ik ook van groeien.
Er zit een zekere pijn en angst onder ieder persoonlijkheidstype. Vieren kunnen vertellen dat ze al vroeg in hun leven hebben ervaren dat ze verlaten werden of niet kregen wat ze nodig hadden. Om dit te kunnen overleven, is de Vier gaan denken dat hij dit veroorzaakt heeft: Dat het hem namelijk aan iets essentieels ontbreekt en dat daarom niet de moeite waard is om geliefd te worden.
Om meer afwijzing te voorkomen, leerden ze anderen naar binnen te halen (introjectie), met hun pijnlijke gevoelens. Zo konden ze tenminste controle uitoefenen daarover. Kritiek van de ouders, bijvoorbeeld, werd zo dus onderdeel van de eigen identiteit, om kritiek van de ouders in het vervolg vóór te zijn. Op deze manier wordt meer pijn, teleurstelling en afwijzing voorkomen. Wanneer afwijzing dreigt, zal de Vier – afhankelijk van het subtype – onbewust geneigd zijn zichzelf te devalueren, te victimaliseren of juist arrogante superioriteit ten toon te spreiden.
Natuurlijk wil ieder mens geliefd worden. Vieren kunnen veel van zichzelf vragen, om alsnog te kunnen verwerven wat mist. Ze willen aan een ideaal voldoen. Ze plaatsen zichzelf ook vaak in moeilijke situaties. Belangrijke anderen die als innerlijk ideaal worden gezien, worden ook geïntrojecteerd. Deze idealen kunnen echter komen en gaan. Het voorkomt ook het gevoel van alledaagsheid, een basisangst die wordt gemeden. Al met al wordt de Vier dan steeds onevenwichtiger.
Net als de andere harttypes houdt de Vier ook van erkenning en aandacht. Vieren ontwikkelen een verlangen om gered te worden door iemand of anderen met wie ze een speciale (liefdes)connectie kunnen hebben, iemand die hen alsnog kan bewijzen dat ze toch waardevol zijn. Zo kán de partner complementair zijn. Als die ander dat echter móet zijn, ontstaat er (onbewust) een afhankelijkheid. Vieren gedijen bij echte, oprechte (emotionele) aandacht, met ruimte voor hun creatieve (gevoels)uitingen. Op het moment dat die er niet meer is, raakt het systeem aan de pruttel.
Om die aandacht te kunnen krijgen, zullen Vieren er alles aan doen een ideaal-zelfbeeld in stand te houden gevoelig, authentiek en bijzonder te zijn, anders dan anderen, met gevoel voor esthetiek. Je hoort veel Vieren ook zeggen dat ze op zoek zijn naar zichzelf, maar als ze zich wentelen in melancholie en intensiteit, en zich blijven richten op wat ontbreekt, brengt die strategie ze juist niet wat ze het liefste willen.
Vieren kunnen zichzelf weer meer leren liefhebben en zich dus waardevol leren voelen, door bijvoorbeeld te zien wat ze belemmert om hun ware gevoel uit te spreken, leren hun wensen direct te uiten, levendigheid toe te laten, zich bewust te worden van hun negatieve attributie en hun diepere gevoel onder hun (afgunstige) boosheid te onderzoeken.
In essentie brengt Vier ons dan het vermogen om volkomen jezelf te kunnen zijn en om, nu gelijkmoedig (Heilige Deugd van 4), leven te kunnen scheppen vanuit een oorspronkelijk gezicht. Dan staat Vier volop in z’n talent. Moeiteloos jezelf zijn, vanuit het besef dat het universum slechts één van jou heeft geschapen, terwijl je tegelijkertijd deel uit maakt van al het andere.
Jíj kunt ze daar natuurlijk ook bij steunen of aanmoedigen. Vind je het leuk om daar meer over te weten? In de op het enneagram gebaseerde open trainingen krijg je volop inzicht en handvatten.
Daar liep ik op de camping: De berg af, met mijn boek “Het Verborgen Symbool” van Dan Brown onder de arm. Ik verheugde me op even relaxen bij het zwembad en het verhaal: Langdon wordt naar Washington gelokt, waar hij de wereld moet behoeden voor misbruik van kennis die in juiste handen kan leiden tot “Verlichting” en een betere wereld, maar in verkeerde handen kan leiden tot de ondergang ervan.
In het soepel lopende, spannende verhaal zitten leuke weetjes, over kunst, mystieke vormen en architectuur, maar het gaat ook over ontwikkeling van ons als mensen of mensheid. Zo wordt o.a. de Apocalyps aangehaald, dat in plaats van de ondergang van de wereld eigenlijk verwijst naar het Boek der Openbaringen (van Johannes), waarin God verborgen dingen openbaart aan de profeet; voor het opheffen van de sluier, die ons kan helpen bij onze zoektocht naar God en naar “Verlichting”. Die Goddelijkheid, lees ik ook hier, moet ook wel in de mens zitten, als we weten dat God de mens naar zijn evenbeeld heeft geschapen. Waar we verantwoordelijkheid voor zouden moeten nemen, omdat dat Goddelijke verborgen of versluierd is. Het wacht op ont-dekking, waarvoor we in de Bijbel en wijsheden uit andere godsdiensten of stromingen richtlijnen kunnen vinden.
Verlichting” is eigenlijk niets anders dan ontwaken of bewust worden. het zien van de werking van je eigen geest, die jou en jouw naasten “gevangen houdt in lijden” en het ontdekken van de weg naar verandering zodat dit “lijden” wordt opgeheven.
Pfff, zul je misschien denken, ik lijd niet zo. Of wat heb ik hier nu aan. Houd nog even vol, want onbewust lijd je wel en laat je lijden. Want ook jij kent stress, ergert je vast aan (het gedrag van) bepaalde mensen en reageert daarop.
Op weg naar dat zwembad hoorde ik een moeder boos te keer gaan tegen haar zon van een jaar of 13. Hij had een bal keihard tegen het hoofd van zijn zus geknald en dat kon toch niet! Hij moest naar de tent, voor straf. Met een dosis normbesef die ze over hem uitstortte, nam ze haar dochter in bescherming en moest hem een lesje geleerd worden. Zijn gedrag had haar flink getriggerd, want haar monoloog hield wel enige tijd aan, waarbij ze het op zijn persoon speelde. Voor zijn tegen-verhaal had ze weinig aandacht. Het deed me plaatsvervangend pijn in mijn hart.
Herkenbaar? Voor mij helaas wel. Tja, opvoeden valt ook niet mee. Bepaald gedrag van mensen of onze kinderen, plaatsen, situaties en zelfs geuren en kleuren wekken onbewust oude gevoelens van pijn in ons wakker. Omdat we daar niet aan herinnerd willen worden, hebben we een systeem ontwikkeld waarbij we, zonder dat we ons ervan bewust zijn, vervallen in bepaald automatisch gedrag dat we als het ware “uitleven” op anderen. O.a. Jung heeft veel van deze “(arche)typische”, automatische gedrags- en gevoelspatronen beschreven.
In haar onbewustheid kon de moeder geen oog hebben voor de pijn van haar zoon, die blijkbaar zo getergd was dat dit zulk akelig gedrag bij hem triggerde. Door niet het gedrag en de emoties te bespreken, maar het op zijn persoon te spelen, raakt ze hem pijnlijk in zijn ziel. Niet onwaarschijnlijk zal het op termijn het tegenovergestelde effect hebben.
Naar mate hij zich vaker niet gehoord of gezien voelt en dus geraakt wordt in zijn hart of ziel, zal ook zijn behoefte groeien om een beschermingslaag om zichzelf en zijn “pijn” te bouwen. De boosheid richting zijn zus of het verdriet van het onbegrip kan niet worden verwerkt en werkt na, hetgeen zich uiteindelijk kan uiten in gedrag en fysieke klachten. Hij zal onbewuster worden en meer automatisch en “typisch beschermingsgedrag” laten zien, om in de toekomst beter opgewassen te zijn tegen anderen.
Uit onveiligheid scheiden we ons zo onbewust af van een deel van onszelf én van anderen, in plaats van dat we ons verbonden blijven voelen, met anderen en al het goede. Dat deel van onszelf dat we afschermen, ontwikkelt niet met ons mee. Toch popt het op allerlei momenten wel weer op als we mensen tegenkomen die in onze “allergie” zitten, waardoor we heel ineffectief weer als peuterpubers kunnen reageren. Het bizarre is, dat we dat gedrag van de ander zelfs aantrekken, bijvoorbeeld pestgedrag.
En zo houden we elkaar gevangen en wordt, vaak zelfs uit goede bedoeling, onhandige liefde, zelfbescherming, onbegrip of onwetendheid, ons lijden van generatie op generatie, van mens tot mens, doorgegeven. Onze goede (Goddelijke) aard verdwijnt, wordt versluierd, om plaats te maken voor steeds minder adequaat, in meer of mindere mate zelfs destructief gedrag.
Gelukkig kan het ook anders en willen steeds meer mensen daarvoor bewust een andere weg inslaan. En dat vraagt eigenlijk niet meer dan bewustwording. Daarvoor hebben we naast de gebruikelijke (loopbaan) coaching, enneagramcoaching, re-integratie- en outplacementtrajecten, ook een interessant trainingsaanbod, met en zonder het enneagram.
Voor bewustwording heb je het nodig om af en toe even stil te staan bij jezelf. Door bijvoorbeeld meditatie. Zelfs eenvoudige ademhalingsoefeningen kunnen helpen. Met heel eenvoudige technieken kun je leren je hartritme direct te beïnvloeden en snel het stressniveau in je lichaam naar beneden te brengen. M.b.v. biofeedbackapparatuur wordt dit direct zichtbaar op je PC of mobiel. Bekijk het filmpje op de pagina stress de baas om te zien welke invloed stress heeft op jou en je relaties en lees daar meer over hartcoherentie.
Merk jij ook wel eens dat je jezelf in bepaalde situaties laat verlokken tot een manier van handelen die achteraf gezien toch niet zo handig was? Of dat je ineens ziet hoe je jezelf (nog steeds) in de wielen rijdt. Pfff … ik had weer eens een mooie eye opener voor mezelf. Ik ga je erover vertellen.
Waarom? Omdat weerstand (of andere emotie) je iets te vertellen heeft. Door het aan te kijken, kun je er wat van leren. Het is goed om je weerstand te onderzoeken, om te kijken of je waarneming wel zuiver is. Of wellicht gekleurd wordt door ervaringen uit het verleden.
Zo hebben mensen natuurlijk ook weerstand tegen coaching of persoonlijke ontwikkeling. Die tackelen ik dan nu graag. Die is er vaak omdat mensen denken dat ze zichzelf dan allerlei nieuwe kwaliteiten of eigenschappen moeten aanmeten, zich nog meer moeten aanpassen of aanleren.
Ik geloof daar niet in, hoewel er natuurlijk wel veel te leren is! Je kunt Obama (een type 9) niet leren een Poetin (vermoedelijk een counter 6) te worden, hoewel sommigen dat in Amerika wel zouden willen, las ik in de Volkskrant. Andersom evenmin.
Obama kan wel leren zien hoe, waar en waarom hij door kan slaan in zijn (ego)verlangen vrede en harmonie te bewaren en hoe hij dan zijn eigen zichtbaarheid en daadkracht belemmert. Door te werken aan (en bewust worden van) die belemmeringen en het leren (mogen!) voelen van zijn daadkracht, ontstaat “als vanzelf” een aanwezige, verbindende verschijning, die dingen voor elkaar weet te krijgen op zijn eigen manier en daarmee (weer meer) respect krijgt. Talenten die hij gewoon in zich heeft. Een type 9 op zijn best!
Bij mij gaat coaching en training dus vooral over het in gang zetten van een proces waarin je jezelf steeds verder gaat ontdekken. Leren zien en voelen welk talent en kracht je in je hebt – bewustwording kan je helpen je eigen kracht te her-inneren”, en leren zien hoe je je eigen talent eigenlijk voortdurend “frustreert”. Groei komt dan vanzelf wel, van binnen uit.
En dat heeft dan ook direct invloed op de kwaliteit van de relaties die je hebt met anderen: Met je kinderen, je partner, samenwerking met je collega’s, effectiever leidinggeven aan je medewerkers. Reden genoeg, toch, om hier aan te beginnen?
Nu dan over mijn wielen, boosheid en mijn passie en waarom werken aan jezelf gewoon ook echt leuk en fijn is! Klik daarvoor hier!
Graag weer tot een volgende keer!
Irmgard
Afgelopen weekeind mocht ik het inspirerende gezelschap ervaren van Russ Hudson, schrijver van o.a. “De Wijsheid van het Enneagram”, die mij met zijn kennis maar zeker ook met zijn manier van “zijn” diep heeft geraakt. Een klein tipje wil ik graag met je delen.
Russ Hudson nam ons op zijn eigen, inspirerende manier mee om te leren: “how to create kindness to ourselves and find the courage to be who we are”
Vaag of zweverig? Juist niet! Vanuit die drie-enige wijsheid in onszelf, in verbinding met alles en ieder om ons heen, kunnen we grootse dingen doen. Die drie-eenheid vinden we ook terug in het enneagram, waar we op alle 9 punten (3 in iedere buik-,hoofd- en harttriade) thema’s vinden waar we kunnen leren. Wist je dat oorsprong van het enneagram ook te vinden is bij de Egyptenaren, die de langst bestaande cultuur ooit hadden?
Of je nu
voor een duurzaam effect gaat het feitelijk allemaal om mentaal bewuster en gezonder worden, door presence of aanwezigheid. Zodat we niet langer voortdurend aangestuurd worden door onbewuste impulsen en angsten, die ons meestal ongewild in niet-constructief gedrag brengen dat anderen (en uiteindelijk ook weer onszelf) veel pijn doet. Ons ego dat ons tegen pijn wil beschermen, houdt ons gevangen en het vraagt best moed – en wat steun – om daar iets aan te doen. Maar het levert veel op!
Ik heb weer veel nieuwe inspiratie gekregen om je eruit te helpen!
Kom het ervaren!
Binnenkort volgt nieuws over nieuw verfrissend cursusaanbod.
Meer inspiratie
I don’t wanna be someone who walks away so easily
I’m here to stay and make the difference that I can make
Our differences they do a lot to teach us how to use
The tools and gifts we got yeah, we got a lot at stake
And in the end, you’re still my friend at least we did intend
For us to work we didn’t break, we didn’t burn
We had to learn how to bend without the world caving in
I had to learn what I’ve got, and what I’m not
And who I am
Uit “I won’t give up on us” , Jason Mraz
Maken of breken van talent!
Talent laten groeien, wie wil het nu niet! Maar hoe doen we dat? Het onderwijs ligt onder de loep. Er is kritiek op het basisonderwijs, dat met Cito-toetsen vooral investeert in verstandelijke kennis, terwijl die, volgens Paul de Blot in een artikel op social media deze week, slechts voor 10% (!) van belang is voor een mens. De overige 90% – 30% relatiekennis en maar liefst 60% “zijnskracht” – wordt verwaarloosd. Hij vindt het geen wonder dat kinderen uitvallen en studenten in opstand komen. Hij pleit voor investeren in “zijnskracht” en daar is hij niet de enige in. Zijn stelling dat dit loont, wordt onderbouwd door wetenschappelijk onderzoek in duurzaam succesvolle organisaties (Trimbos, Gallup, e.a.).
Ook in organisaties investeren we matig in die relatiekennis en “zijnskracht”. In functioneringsgesprekken richten we ons vooral op kennis en vaardigheden, taken, doelen. De gewenste verandering wordt aangeleerd, maar beklijft niet. Samenwerken en gedrag komt aan de orde, maar dan hebben we het over “aanspreken”. Er is met name aandacht (70-80%) voor wat niet goed gaat.
Maar dan? Wordt het talent van de medewerker gezien en wel optimaal benut? Voelt de medewerker zich gehoord en gezien? En kan hij onvoorwaardelijk rekenen op begrip en steun, om moeilijke dingen te durven aankaarten? De doorsnee medewerker voelt zich daarvoor lang niet veilig genoeg. En daarmee laten we talentontwikkeling en groei liggen en veroorzaken we niet zelden juist het tegenovergestelde van wat we hadden gewenst.
Hoe gaat het onbedoeld dan mis? Een voorbeeld.
Een gewoon gemiddeld bewust functionerende type 8 manager, trots op wat hij voor elkaar krijgt in zijn werk, gaat het functioneringsgesprek in. Hij heeft de touwtjes stevig in handen, want hij houdt ervan dat de dingen liefst snel goed geregeld zijn of afkomen. Als iemand daar – zonder in zijn ogen goede reden – niet voldoende aan mee werkt, dan wordt dat heel direct op tafel gelegd en eist hij loyaliteit. Hij heeft niet zo in de gaten dat zijn gedrag redelijk dominant is en hij weinig ruimte geeft aan de ander.
De even gemiddeld bewust functionerende type 6 medewerker – die worstelt met botsende eisen – zal zich daardoor nog verder onder druk gezet voelen en bang, reactief en achterdochtig worden. Het gedrag van de manager roept, onbewust en onbedoeld, defensief, ontwijkend, besluiteloos gedrag op bij type 6, terwijl de manager nu juist het tegenovergestelde wenst!
Wanneer deze situatie langer voortduurt, zal bij de 6 de angst opspelen dat hij de (noodzakelijke!) steun van de manager kwijt zal raken. Dan zakt hij naar een lager gemiddeld gezondheidsniveau. Ook de manager zal daar weer op reageren en zo komen we in een negatieve spiraal. Ieder zit in zijn overlevingsmechanisme en de “zijnskracht” – het niveau van vloeiende samenwerking – is verdwenen.
Ik schets hier het gedrag van een manager op gezondheidsniveau 5*, waarin mensen vanuit hun persoonlijkheid de omgeving willen dwingen / beheersen (ieder type op zijn eigen manier) daardoor funtioneert het hele team op hetzelfde gezondheidsniveau, sommigen zelfs lager. Dit zien we in de samenwerking terug: Taken worden wel uitgevoerd, maar er is ook allerlei politiek gedoe. En dit heeft ongetwijfeld invloed op het resultaat van je organisatie, zeker op langere termijn.
*Er zijn 9 gezondheidsniveaus, per type beschreven: Basisboek Enneagram, Riso & Hudson.
Het maken of breken van talent!
Een type 8 manager die geleerd heeft bewuster te zijn, had eerder kunnen schakelen en als beschermer van zijn team – een talent dat hij ook in zich draagt – deze medewerker op juiste wijze kunnen steunen in het geloof in zijn eigen kunnen. Met typespecifieke inzichten weet hij ook wat type 6 nodig heeft! Zie bijvoorbeeld de 9 enneagramtypes in werk en beroep. Dan zou de 6 naar een toegewijde, hardwerkende gemeenschapsbouwer kunnen groeien, waarin zijn kennis en ervaring in samenwerking tot z’n recht komt. De nodige extra kennis ervoor opdoen gaat dan ook makkelijker.
Zo zie je dus dat de “zijnskwaliteit” of mentale gezondheid van jezelf als manager het talent van je team kan maken of breken. In opvoeding, onderwijs, relaties, etc. is dat niet anders. Je kunt de ander moeilijk veranderen, maar door zelf te veranderen, nodig je anderen uit hetzelfde te doen.
Wat levert het op?
Uit onderzoek (M. Buckingham) blijkt dat het richten van de aandacht op de natuurlijke kracht van iemand, op zijn talenten, 8 x grotere motivatie oplevert en zorgt dat we op die vlakken kunnen uitblinken. Terwijl aandacht voor waar je maar een 4 op scoort hooguit oplevert dat je een matig 6-je wordt.
De positieve spiegeling die nodig is voor talentonwikkeling lukt nog beter met de psychologische inzichten uit het enneagram. Zo kan je zijnskwaliteit of essentie echt tot bloei komen. De rest volgt dan vanzelf. Dus waar wachten we nog op … Lees hier meer.
Durf jij het aan te onderzoeken welke persoonlijke stijl jij (en je teamleden) hebt?
Doe dan de (gratis) indicatieve enneagram typetest van ca. 15 minuten, vink mij helemaal onder aan de test aan als coach en maak een (vrijblijvende) afspraak om de eerste ontdekkingen te doen.
Laagdrempelig meer weten over hoe het Enneagram jou kan helpen te groeien en jij anderen ook kunt stimuleren hetzelfde te doen? Meld je dan aan voor de introductietraining Enneagram-in-1-dag. Een leuke manier voor iedereen die meer wil weten over zichzelf en zijn (samenwerkings)relaties met anderen en bij zichzelf wil beginnen. Actuele mogelijkheden vind je in de agenda
Talentontwikkeling nieuwe stijl
Ook voor teamontwikkeling, onderwijs en opvoeden is het Enneagram zeer waardevol. Als je inzicht krijgt in jezelf én begrip krijgt voor het gedrag en al wat er achter zit van de andere types is er al veel gewonnen. Je leert hoe je meer basisveiligheid kunt creëren en krijgt typespecifieke handvatten, zodat je anderen beter kunt laten functioneren op een manier die bij die persoon past. Lees hier meer over de mogelijkheden.
Recent meldden zich bij mij opvallend veel mensen uit het onderwijs met een loopbaanprobleem, met stress en burn-outklachten voor coaching of een re-integratietraject. Steeds jongere mensen, tieners zelfs, hebben deze klachten. Ongelooflijk zorgwekkend!
Schrikbarende cijfers: 1 op de 5 mensen in het onderwijs heeft last van burn-outklachten. Bij mensen net onder de 30 jaar is dat 1 op de 6.
Dat moet en kán toch anders! Burn-out komt immers niet uit de lucht vallen. Er gaat een fase aan vooraf waarin iemand al lang niet meer lekker functioneert, persoonlijk, in relaties en in het team. Er zijn veel signalen, die je bij jezelf of (makkelijker) bij een ander kunt oppikken. Een tijdig ingezet coachingstraject kan niet alleen veel langdurig leed en verzuimkosten voorkomen, maar zorgt ervoor dat je het tij kunt keren en zelfs meer uit jezelf kunt halen: Het ontketent je talent! Zit jij in de gevarenzone? Of herken je het bij anderen?
9 manieren om burn-out te raken: Hoe blijf jij er uít?
Hoe werkt het eigenlijk? Burn-out is gefrustreerd talent
Burn-out kunnen we, net als allerlei (werk)relatieproblemen eigenlijk zien als gefrustreerd talent.
Ieder mens is als het ware geboren met een bepaalde “gevoeligheid”, de aanleg voor je persoonlijkheid, een strategie om je te handhaven in deze wereld. Door de spiegeling die we van onze ouders en later van anderen kregen en krijgen, ontwikkel(d)en we ons gezond of minder gezond. Dat zie je terug in specifiek type-gedrag.
Iedere persoonlijkheid heeft zo zijn eigen bijzondere talenten. En naar mate iemand zich “veilig” genoeg voelt en ervaart dat hij of zij er mag zijn, kan dat talent zich ten volle of juist minder goed ontplooien. Hoe minder basisveiligheid en vertrouwen je ervaart, hoe meer je gaat “doorslaan” in je strategie, die we dan overlevingsmechanisme noemen.
Ondanks het feit dat je denkt dat dat de beste manier is om deze situatie te handelen, keert die strategie zich uiteindelijk tegen je. Eigenlijk zorg je onbewust voor je eigen “ondergang”. Dit manifesteert zich mentaal, maar ook ontstaan fysieke blokkades (klachten).
De 9 persoonlijkheidstypes en hun niveaus van gezondheid
Het mooie van het Enneagram is, dat het je bewust maakt van jouw eigen persoonlijkheidsstrategie. Maar dat niet alleen! Per type is het gedrag op 9 verschillende gezondheidsniveaus beschreven. Zo kun je dan ook herkennen of jij (of een ander) al te vaak in de gevarenzone zit en kun je er wat mee doen. Want er zijn immers 9 manieren om steeds ongezonder te worden, maar ook 9 typespecifieke manieren om het tij te keren.
Als je te weinig gespiegeld wordt in je talent en vervolgens door (oude) angst en onzekerheid te ver doorschiet in je typegedrag, kom je in de gevarenzone. Als dat te vaak en lang gebeurt, is het tijd om aan de bel te trekken. Je herkent het vast wel:
| Type | Innerlijke drijfveer* + ** | Gevarenzone (gedrag bij stress)** |
| Type 1 | De dingen goed doen en ze verbeteren | Rigide perfectionisme en dramatisch kritiseren |
| Type 2 | Goedkeuring en waardering krijgen | Faorieten bevoordeling, manipuleren |
| Type 3 | Acceptatie en waardering krijgen door prestatie | Imago opportunisme, korte termijn werkstressen |
| Type 4 | Speciaal, bijzonder willen zijn | Humeurige stemmingmakerij, excentrieke werkwijze |
| Type 5 | Kennis en inzicht ontwikkelen | Impulsieve overdrijving, drammerige directheid, stille terugtrekking |
| Type 6 | Veiligheid en zekerheid willen | Zeurend twijfelen, rusteloos mechanisch “doe-gedrag” |
| Type 7 | Kansen, optimisme, plezier hebben | Afleidend fantaseren, wispelturige humeurigheid |
| Type 8 | Controle en handelen | Provocerende arrogantie, botheid, sturend overheersen |
| type 9 | Harmonie en evenwicht zoeken, conflicten vermijden | Besluiteloze traagheid, vriendelijke afwezigheid, verdovende gemakzucht |
Hoe sta jij ervoor?
Op de facebookpagina check je werkstress van het Ministerie van SZ&W kun je een test doen om te zien hoe jij ervoor staat en krijg je tips om (te veel) stress te herkennen. O.a. Leontien van Moorsel vertelt over haar eigen ervaring met burn-out.
Bewust worden en jezelf ontwikkelen: De beste preventie
Werken aan jezelf en bewust worden van je eigen “systeem” is een goede preventie, die je bovendien veel oplevert. Je talent komt meer tot bloei, je relaties met anderen zullen verbeteren, zowel in werk als privé en samenwerking verloopt daardoor makkelijker.
Een manier om laagdrempelig kennis te maken met persoonlijke ontwikkeling, is deelnemen aan “enneagram in 1 dag”. Het is bedoeld voor iedereen die meer wil weten over zichzelf en (zijn relatie met) anderen en bij zichzelf wil beginnen. We werken met het enneagram, kernkwadrant+ en natuurlijk ook veel interactie. Kijk op de pagina Open trainingen voor de eerstvolgende bijeenkomsten.
Voor wie meer wil of voor wie al wat verder gevorderd is, is er een langere training: Word Wakker & Wijs-I en II, Kinderen in hun Kracht (voor ouders, mensen die met kinderen werken).
Soms is individuele coaching beter geschikt. Een individueel traject is altijd afgestemd op jouw behoeften, variërend van diepgaand zelfonderzoek om je herstel en balans te bevorderen, naar loopbaanheroriëntatie, tot heel praktische dingen om een nieuwe baan te verwerven. In een vrijblijvend kennismakingsgesprek stem ik graag met je af wat ik voor jou kan betekenen.
